ارتودنسی فانکشنال

ارتودنسی فانکشنال از روش های ارتودنسی است که معمولا برای حل ناهنجاری‌های فکی هنگامی که دندان‌ها فک بالا جلوتر از  دندان‌های پایین قرار می گیرندکاربر دارد.  اگر شما هم از این مشکل رنج می برید برای دیافت اطلاعات بیشتر با دکتر محمد علی ناصری متخصص ارتودنسی اصفهان همراه باشید.

در ارتودنسی فانکشنال می توان به جای دندان‌ها به فک فشار آورد تا گسترش یابد و برای دندان‌ها جا باز کند. این روش اولین بار توسط دندان پزشک عمومی به نام جان ویتزیگ در آمریکا استفاده شد.

در ارتودنسی فانکشنال از پلاک های فانکشنال استفاده می شود.همان طور که قبلا اشاره شد دستگاه های فانکشنال نوعی پلاک هستند که ناهنجاری های کلاس ۲  وکلاس ۳ را اصلاح می کنند.ناهنجاری های کلاس ۲ از ناهنجاری های فکی به شمار می آید که در آن دندان‌های فک بالا جلوتر از دندان‌های فک پایینی قرار می گیرد.پلاک های فانکشنال می تواند متحرک یا ثابت باشد که نوع متحرک آن محبوب تر است.

معمول ترین ابزارهای فانکشنال متحرک از قطعات بالا و پایین جداگانه ساخته می‌شوند که باعث می‌شود فک پایین در یک موقعیت بهتر وجلو تر قرار بگیرد. انواع دیگر ابزارهای فانکشنال وجود دارند که فقط از یک قسمت ساخته شده است.البته ممکن است قابلیت انطباق کمتری با دندان‌ها داشته باشد.

مزایای ارتودنسی فانکشنال

ارتودنسی فانکشنال مانند تمامی روش‌های ارتودنسی مزایا و معایبی دارد و در ادامه قصد داریم به مزایای این نوع از ارتودنسی بپردازیم  که به صورت ذیل است:

• در این روش از ابزار هایی استفاده می‌شود، که نگهداری و نظافت آنها نسبت به دیگر ارتودنسی ها بسیار آسان تر است.
• نمای نیمرخ بیمار بهبود خواهد یافت
• با افزایش سن بیمار صورت تعادل بیشتری پیدا خواهد کرد.
• ابزار های استفاده شده در آن کمتر از براکت ها قابل مشاهده است.
• لبخندی پهن تر ، نیمرخی زیباتر به بیمار هدیه می دهد  و توازن صورت با رشد بیمار حفظ خواهد شد.
• ارتودنسی فانکشنال اختلالات مفصل گیجگاهی فکی (TMJ) را کاهش می‌دهد.

معایب ارتودنسی فانکشنال

همانطور که در مطالب بالا گفتیم ارتودنسی فانکشنال مانند تمامی روش‌های ارتودنسی از مزایا و معایبی برخوردار است، البته معایب این روش چندان زیاد نیست و با کمی توجه بهترین تنیجه را ارائه می‌دهد، حال معایب ارتودنسی فانکشنال عبارتند از:

• بدیهی است که اگر دستگاه به طور کامل و صحیح پوشیده نشود درمان کارآمد نخواهد بود.
• گروهی از بیماران هستند که به خوبی به پلاک  های فانکشنال پاسخ نمی دهند و پیش بینی کردن اینکه کدام بیمار به درمان پاسخ می‌دهد بسیار مشکل است.
• نیازمند منظم یودن بیمار و همکاری وی با پزشک است.

تفاوت ارتودنسی فانکشنال و ارتودنسی های متداول دیگر

اکثر دندان پزشکان با ارتودنسی فانکشال آشنایی ندارند و از روش‌های دیگر ارتودنسی استفاده می‌کنند. برای درک تفاوت این دو باید ابتدا تفاوت ارتودنسی و ارتوپدی را درک کنید. ارتودنسی برای جابه جایی دندان است اما ارتوپدی با مشکلات استخوانی سروکار دارد. ارتودنسی فانکشال اولین بار در اوایل دهه ی هشتاد میلادی توسط جان ویتزیک معرفی شد.

به گفته دکتر محمدعلی ناصری

در روش‌های ارتودنسی متداول دیگر باید صبر کرد تا تمام دندان‌های دائمی در بیایند اما ارتودنسی فانکشال در سنین پایین (۷ سالگی) برای گسترش کام و ایجاد فضای لازم برای دندان‌های نامرتب استفاده می‌شود. در این روش استخوان جابه جا می‌شود و به آن ارتوپدی می‌گویند.

مراحل ارتودنسی فانکشنال

در ابتدا پزشک متخصص برای بیمار پلاک فانکشال تجویز می‌کند. این مرحله بین ۹تا ۱۸ ماه طول خواهد کشید. بهترین زمان برای ارتودنسی فانکشال زمانی است که فرد دندان‌های شیری و دائمی را با هم در دهان خود دارد یعنی هنوز همه دندان‌های شیری نریخته باشد و همه دندان‌های دائمی نیز رویش نداشته باشند.

در مرحله آخر پس از این که استخوان‌های فک رشد کردند و  همه دندان‌های دائمی نیز رشد پیدا کردند بیمار همان سیم عادی ارتودنسی را بر روی دندان‌ها خود گذاشت. بیمار می‌تواند نوع بریس مناسب(بریس ثابت – بریس سرامیکی – بریس متحرک) را بر اساس شدت مشکل خود و تشخیص پزشک انتخاب کند. این مرحله از ارتودنسی فانکشنال معمولا بین ۹ تا ۱۸ ماه طول خواهد کشید اما زمان دقیق آن به سن بیمار ،روش درمان و وخامت مشکل بیمار بستگی دارد.

انواع ارتودنسی فانکشنال

برای ارتودنسی فانکشنال می‌توان از دستگاه های ثابت و متحرک استفاده کرد.

دستگاه های ثابت فانکشنال :

از دستگاه های ثابت فانکشنال می‌توان به Herbst و MARA اشاره کرد.

دستگاه های متحرک فانکشنال:

از دستگاه‌های متحرک ارتودنسی فانکشنال می‌توان به فرانکل Frankel، Bionator، Activator، R-appliance، فرمند Farmand اشاره کرد.دستگاه های فانکشنال متحرک علاوه بر دندان می توانند توسط عضلات و بافه های نرم دهان در موقعیت مناسب قرار بگیرند. دستگاه های فانکشنال متحرک طرح های مهندسی مختلفی دارند.

چالش های درمانی ارتودنسی فانکشنال

درمان های ارتودنسی فانکشنال طبق نظریه تحریک فانکشنال Roux (1883) طرح ریزی شده‌اند. نظریه تحریک فانکشنال بر این باور است که تحریک فانکشنال موجب ساختن ، شکل دادن و حفظ بافت‌ها می شود. صحت این تئوری بارها در زندگی روزمره آزمایش می‌شود.

عضلات و استخوان‌های تنومند مردانی که روزانه در امور سنگین فعالیت دارند حکایت از فانکشن افزایش یافته آن‌ها در اثر افزایش نیروها دارد. از طرفی اضمحلال عضلانی و اسکلتی استخوان‌های گچ گرفته در پاسخ به کاهش فانکشن، روی دیگر سکه است.

کاربرد نظریه تحریک فانکشنال در ارتودنسی چالش‌های زیادی داشته است.درمان فانکشنال باید به موقع و در زمان مناسب انجام شود.اگر درمان زودتر از زمان مناسب انجام شود نتیجه ندارد ، نتایج ضعیف و پاسخ کم بدن را به دنبال خواهد داشت.

پاسخ بیولوژیک افراد با هم تفاوت دارد.در مواردی که عوامل وراثتی شدید باشند پزشک متخصص به امید این که در سنین بالا ناهنجاری توسط جراحی فک درمان شود درمان فانکشنال را تجویز نخواهد نمود. ممکن است متخصص ارتودنسی با توجه به نوع ناهنجاری و شرایط کودک شما درمان فانکشنال را راه حل مناسبی نداند.

ارتودنسی فانکشنال کمک زیادی به رفع عیوب فک بالا و پایین می‌کند و برای افرادی که فک بالای آن‌ها بزرگتر از فک پایین است یا بالعکس کاربرد زیادی دارد.

نحوه ی نگهداری از بریس های فانکشنال

برای پیشگیری از ضربه یا گم شدن بریس‌ها آن‌ها را در محفظه یا جعبه مخصوص خود بگذارید و آن ها را درجیب یا کیف خود رها نکنید.به بهداشت بریس‌های فانکشنال توجه داشته باشید و هر زمان که دندان‌های خود را مسواک می‌زنید بریس‌ها را نیز تمیز کنید  یا قرص‌های تمیز کننده ی بریس را از داروخانه‌ها تهیه کنید.

درمان با دستگاه‌های فانکشنال را از چه سنی شروع کنیم؟

متأسفانه، خیلی از کودکان دچار عقب و یا جلوزدگی هستند، همچنین برخی از آن‌ها از مشکلات دندانی مانند به هم ریختگی رنج می‌برند و والدین تا بزرگسالی هیچ اقدامی جهت این مشکل نکرده و بیمار در بزرگسالی با چالش‌های بسیاری مواجه است و در بسیاری از مواقع نیازمند آن است که جراحی کند.

لازم به ذکر است که اغلب دندانپزشکان بر این توصیه دارند که بیمار بایستی از زمان کودکی تحت درمان قرار گیرد؛ زیرا در بسیاری از مواقع دندانپزشک قادر است تا مشکلات فکی و دندانی را با ارتودنسی برطرف کند به‌گونه‌ای که فرد دیگر نیازی نباشد در بزرگسالی برای جراحی اقدام کند.

حال یکی از انواع ارتودنسی، ارتودنسی‌های فانکشنال هستند که بسیاری از والدین می‌پرسند که درمان با دستگاه‌های فانکشنال را از چه سنی شروع کنیم؟

در جواب این سؤال باید گفت اغلب دندانپزشکان بهترین زمان شروع ارتودنسی فانکشنال را در کودکی (بین ۷ تا ۸ سالگی) می‌دانند؛ زیرا استخوان فک کودک درحال‌رشد بوده و به‌راحتی می‌توان از انحراف آن جلوگیری کرد. این در حالی است که اگر در بزرگسالی اقدام شود رشد فک پایان‌یافته و تنها راه جهت اصلاح فک، جراحی است.

بهترین سن درمان فانکشنال در دختران و پسران

یکی از دیگر مسائلی که بهترین سن برای درمان را تعیین می‌کند جنسیت است، دختران به دلیل آنکه روند بلوغشان زودتر پسران آغاز می‌شود بین ۹ تا ۱۰ سالگی و پسران نیز بین ۱۲ تا۱۳سالگی می‌باشد.

ولی به‌طورکلی توصیه می‌شود برای تعیین سن شروع درمان حتماً به دندانپزشک مراجعه تا وضعیت دهانی و دندانی فرزند دلبندتان توسط دندانپزشک بررسی شود.

دستگاه فانکشنال ثابت بهتر است یا متحرک؟

یکی از سؤالاتی که بسیاری از بیماران از ما می‌پرسند این است که دستگاه فانکشنال ثابت بهتر است یا متحرک؟ جواب این سؤال کار بسیار سختی است؛ زیرا بهترین روش برای هر بیمار پس از معاینه مشخص می‌شود.

به گفتة دکتر محمدعلی ناصری

اگر برای اصلاح فرم دندان، فرد از کودکی تحت معاینه قرار گیرد و شرایط دندانی‌اش جزو کلاس ۲ و ۳ باشد می‌توان دندان‌های وی را با ارتودنسی متحرک اصلاح کرد؛ ولی اگر فرد در بزرگسالی اقدام کند به دلیل پایان رشد فک و دندان‌ها، ارتودنسی فانکشنال متحرک برای وی پاسخگو نیست و بایستی از همان روش ثابت استفاده کند.

 

مدت زمان ارتودنسی فانکشنال چقدر است؟

یکی از سؤالاتی شیاد در ذهن شما نقش بسته باشد این است که مدت زمان ارتودنسی فانکشنال چقدر است؟ مدت زمان ارتودنسی فانکشنال بسته به شرایط دندانی و فکی کودکی متفاوت است به طور مثال اگر کودک از مشکل عقب بودن فک رنج می‌برد می‌توان با ارتودنسی فانکشنال متحرک فک وی را جلو آورد و تمامی مشکلات را برطرف کرد که معمولاً یک سال طول می‌کشد.

حال اگر کودک علاوه بر عقب بودن فک، دچار مشکل به هم ریختگی دندان‌ها نیز باشد علاوه بر ارتودنسی فانکشنال متحرک از روش ثابت نیز برای وی استفاده می‌شود و همین امر منجر به افزایش زمان موردنیاز برای درمان ارتودنسی می‌شود و به‌طورکلی معمولاً درمان ارتودنسی بین ۱ تا ۲ سال زمان می‌برد.

هزینه ارتودنسی فانکشنال به چه صورت است؟

هزینه ارتودنسی فانکشنال برای تمامی افراد متفاوت است و بسته به نوع شرایط دندانی و فکی، مدت زمان موردنیاز درمان، تجربه دندانپزشک، موقعیت جغرافیایی و درمان‌های جانبی متفاوت است.

مثلاً افرادی که نیازمند ارتودنسی همراه با جراحی فک هستند مسلماً باید هزینة بیشتری نسبت به افرادی که تنها نیاز به درمان ارتودنسی دارند بیشتر است و یا مثلاً در شهرهای بزرگ هزینه درمان ارتودنسی نسبت به شهرهای کوچک بیشتر است.

کلام آخر

ارتودنسی فانکسنال یکی از انواع درمان‌های ارتودنسی ااست که جهت اصلاح ناهنجاری‌های فکی و دندانی استفاده می‌شود. این نوع ارتودنسی در دونوع متحرک و ثابت وچود دارد و دندانپزشک با توجه به شرایط بیمار یکی از این روش‌ها را استفاده می‌کند و حتی در برخی موارد نیز ممکن است هر دو روش را استفاده کند.

اغلب دندانپزشکان به والدین توصیه می‌کنند تا کودکشان را از ۷ سالگی جهت معاینه، نزد دندانپزشک ببرند تا در صورت وجود مشکل سریعا تشخیص داده شده و مراحل درمان آغاز شود.

جهت برقراری ارتباط با ما، استعلام قیمت و رزرو نوبت می‌توانید با شماره‌های درج شده در صفحه تماس با ما، تماس حاصل فرمایید