ارتودنسی متحرک به این معنی است که بیمار می‌تواند دستگاه ارتودنسی را هنگام غذا خوردن از دهان خود خارج کند ، سپس آن را دوباره سر جای خود بگذارد. دکتر محمد علی ناصری متخصص ارتودنسی در اصفهان است که قادر به انجام تمامی روش‌های ارتودنسی از جمله ارتودنسی متحرک در اصفهان می‌باشد.
لاک متحرک یکی از ابزارهای مهم ارتودنسی است که دارای بدنه پلاستیکی شکل ضخیم است که از سیم‌هایی مطابق برجستگی دندان‌ها ساخته می‌شود این پلاک‌ها قادر به انجام حرکات جزئی در دندان‌ها هستند و همچنین در موارد ارتودپدی فکی هم جهت اصلاح موقعیت فکین از این پلاک‌ها به خوبی می‌توان بهره برد.
از موارد تجویز پلاک متحرک می‌توان همزمان با درمان و یا قبل از آن و همچنین به‌صورت مستقل نام برد. بعد از پایان دوره درمان و خارج کردن براکت ها از دهان، احتمال اینکه دندان‌ها به وضعیت نامرتب خود بازگردندند، زیاد است. در این موارد از پلاک ارتودنسی برای حفظ وضعیت دندان‌ها استفاده می‌شود.
بنابراین اثر بخشی ارتودنسی متحرک کاملا وابسته به همکاری بیمار می‌باشد. این دستگاه معمولا برای اصلاح فک و اصلاح جزئی دندان استفاده می‌شود.دستگاه ارتودنسی متحرک می‌تواند فقط برای فک بالا تعبیه شده باشد.یا برای هر دو فک استفاده شود.دستگاه ارتودنسی متحرک شامل یک صفحه ی پلاستکی همراه با سیم است که دندان را با فشار ملایم و به تدریج به حرکت در می‌آورد.
انواع بریس متحرک
از انواع بریس متحرک می‌توان به بریس فانکشال، بریس نامرئی و … اشاره کرد.
بریس فانکشنال
یکی از انواع ارتودنسی های متحرک ارتودنسی فانکشال است. بریس‌های فانکشنال متحرک هستند و برای اصلاح دندان‌های برجسته در کودکان در حال رشد به کار برده می‌شوند. بریس فانکشنال با جلوتر آوردن فک پایین آن را تحریک می‌کند تا به موقعیت رشدی بالقوه خود برسد.
ارتودنسی نامرئی
ارتودنسی نامرئی بر خلاف سایر روش‌های درمانی ارتودنسی به هیچ گونه براکت و یا سیم ارتودنسی نیاز ندارد. در این روش که به آن ارتودنسی ژله ای نیز گفته می‌شوداز پلاک های شفاف و بی رنگ استفاده می‌شود. این روش بیشتر برای کودکان که ناهنجاری دندان‌های آن ها پیچیدگی زیادی ندارد کاربرد دارد.
فضا نگهدارنده متحرک
یکی از دستگاه‌های پر کاربرد ارتودنسی متحرک فضا نگهدارنده‌ها است. این دستگاه برای زمانی که دندان شیری کودک زودتر از موعد بیفتد کاربرد دارد. در ارتودنسی کودکان این دستگاه را قرار می‌دهند تا سایر دندان‌های شیری در جهت فضای خالی حرکت نکنند و دندان‌ها در آینده دچار به هم ریختگی نشوند.
مزایای استفاده از ارتودنسی متحرک
ارتودنسی متحرک نسبت به ارتودنسی ثابت مزایای زیادی دارد که در ادامه به چند مورد از آن اشاره کرده ایم:
- پلاک ارتودنسی متحرک را می‌توان هنگام مسواک زدن در آورد.
- احتمال آسیب دیدن دندان‌ها کمتر است.
- ارتودنسی متحرک نیازی به استفاده از چسب دندانپزشکی برای تثبیت در ناحیه جلوی دندان ندارند به همین دلیل پس از برداشتن آن‌ها از روی دندان اثر یا علائم خاص از بریس بر روی دندان باقی نمی‌ماند.
- پایه آکریلیکی را می‌توان ضخیم کرد تا صفحه‌های تخت بایت روی دندان‌های قدامی یا عقبی فک بالا ایجاد شود.
- پلاک متحرک هم به عنوان نگه دارنده غیرفعال (پسیو) و هم پلاک فعال کاربرد دارد.
- پلاک متحرک را می‌توان برای انتقال نیروها به گروه‌های دندانی به کار برد.
- این نوع بریس‌ها از مواد دارای ظاهر مناسب، همرنگ دندان یا شفاف ساخته شده و به همین خاطر بیمار تمایل بیشتری به استفاده از آن دارد.
معایب ارتودنسی متحرک
ارتودنسی متحرک درکنار مزایایی که دارد معایبی نیز دارد. در ادامه به چند مورد از معایب ارتودنسی متحرک اشاره کرده ایم:
- اختلال در سخن گفتن در مدت قرارگیری بریس‌ها در دهان
- مانند هر بریس دیگری در ابتدای قرارگرفتن در دهان، بیمار کمی احساس درد و فشار می‌کند.
- بریس‌های ارتودنسی متحرک باید طبق برنامه ای منظم روزانه در دهان قرار بگیرند.
- بریس‌های متحرک قادر به رفع همه ناهنجاری های دندان نیستند.
- ساختن این ارتودنسی ها باید توسط کارشناس مربوط انجام شود و نیاز به تخصص دارد.
- کشش ماهیچه‌های دهان دشوار است.
- ارتودنسی متحرک برای درمان کجی چند دندان مناسب نیست.
کاربرد ارتودنسی متحرک
از بریس‌های متحرک می‌توان برای موارد زیر استفاده کرد:
- برای حفظ نتیجه به دست آمده از ارتودنسی ثابت
- وسیع کردن کام یا اعمال کشش خارجی دهانی
- صاف کردن تاج دندان
- رفع جلو بودن یا کج بودن نسبی دندان‌ها
موارد عدم کاربرد ارتودنسی متحرک
در شرایط زیر استفاده از بریس های متحرک کاربرد ندارد:
- اختلال‌های بایت پیچیده مانند به هم فشردگی و شلوغی شدید دندان‌ها
- موارد نیازمند
- چرخش‌های چندگانه
- نامرتبی اپیکال دندان‌ها: در این حالت نامرتبی به سمت ریشه یا اپکس دندان است.
- بستن کنترل شده فضای بین دندان‌ها
- حرکت دادن بدنه دندان
- اپن بایت یا دیپ بایت شدید، دیپ بایت به حالتی گفته می‌شود که دندان‌های بالا روی دندان‌های پایین را بیش از ۲ تا ۴ میلی‌متر می‌پوشاند.
- مال اکلوژن و نامرتبی دندان‌های فک پایین
عوامل مؤثر در دستیابی به نتیجه مطلوب در ارتودنسی متحرک :
اگر قصد دارید از ارتودنسی متحرک حتما نتیجه بگیرید باید دستورالعمل‌های زیر را رعایت کنید:
- جلسات درمانی خود را به صورت پیوسته دنبال کنید.
- بهداشت دهان و دندان خود را به خوبی رعایت کنید.
- به غیر از موارد خاص مانند ورزش کردن و غذا خوردن به صورت پیوسته از دستگاه ارتودنسی متحرک استفاده کنید.
- از شستشوی دستگاه با آب جوش جدا خودداری کنید زیرا سبب ذوب پلاستیک آن می‌شود.
- از خوردن مواد غذایی سفت و چسبنده خودداری کنید.
ارتودنسی متحرک در سنین بالا
ارتودنسی متحرک نیز برای بزرگسالان قابل استفاده اما نکته ی مهم اینجاست که نسبت به کودکان ممکن است تاثیر کمتری داشته باشد زیرا رشد فک ثابت شده و جا به جایی دندان‌ها به سختی انجام می‌شود، به همین علت اغلب برای بزرگسالان از ارتودنسی ثابت استفاده شده و پس از اتمام درمان ارتودنسی ثابت، دندانپزشک جهت حفظ موقعیت دندان‌ها و عدم بازگشت آن ها به حالت اولیه ارتودنسی متحرک تجویز می‌کند.
ارتودنسی متحرک بهتر است یا ثابت
درواقع نمی‌توان گفت که ارتودنسی ثابت بهتر است یا متحرک؟ و جواب به این سؤال کار بسیار دشواری است زیرا هر دو روش کاربردهای متفاوتی دارند و برای افرادی خاص مناسب هستند، مثلا ارتودنسی متحرک برای افرادی که به هم ریختگی دندانشان خفیف بوده و یا درمان ارتودنسیشان به پایان رسیده مناسب است.
ارتودنسی ثابت نیز برای افرادی که بهم ریختگی دندانشان شدید بوده و یا نیاز به جراحی فک دارند مناسب است و نمی‌توانند از ارتودنسی متحرک تا زمان معین استفاده کنند. اما به طور کلی سرعت درمان با ارتودنسی ثابت بیشتر بوده؛ اما نتیجه نهایی بایستی توسط ارتودنسیت گرفته شود.
ارتودنسی متحرک کودکان
یکی از روش های مناسب برای اصلاح بهم ریختگی دندان‌های کودکان ارتودنسی متحرک است، این نوع ارتودنسی مزایای بسیاری برای کودکان دارد از جمله آن‌ها می‌توان به راحتی و قابل جابه جایی بودن اشاره کرد.
لازم به ذکر است که این نوع ارتودنسی در زمان معینی از روز(معمولا ۲۲ساعت) بایستی استفاده شود، حتی برخی از دندانپزشکان توصیه می‌کنند که کودک در زمان صرف غذا نیز از ارتودنسی استفاده کند و حال وظیفه ی والدین این است که بر روی کودک نظارت داشته باشند.
توسط ارتودنسی متحرک مشکلاتی نظیر عقب بودن یا جلو بودن دندان‌ها، فاصله بین دندان‌ها، پروکسیمال بودن یا پراکسیمال بودن دندان‌ها قابل اصلاح هستند.
قیمت ارتودنسی متحرک فک بالا
هزینه ارتودنسی متحرک فک بالا به عوامل مختلفی بستگی دارد که از جمله آن‌ها می‌توان به مکان جغرافیایی، درمان‌های جانبی، تجربه دندانپزشک، مدت زمان مورد نیاز برای ارتودنسی و شرایط دندانی بیمار بستگی دارد.
هزینه تقریبی ارتودنسی متحرک هر فک در سال ۱۴۰۲ حدود ۸ میلیون است که با توجه به شرایط بیمار ممکن است کمتر یا زیادتر از میزان گفته شود. حال هزینه ارتودنسی متحرک فک پایین نیز به همین شکل محاسبه می‌شود.
هزینه ارتودنسی متحرک
برای ارتودنسی متحرک نمی‌توان هزینه ثابتی تعیین کرد زیرا به موارد متعددی بستگی دارد که در ادامه به آن ها اشاره می کنیم :
- شدت ناهنجاری و به هم ریختگی دندان‌ها
- نوع درمان انتخاب شده متناسب با نیاز بیمار به طور مثال در صورت نیاز به جراحی هزینه بیشتر خواهد شد
- نوع تجهیزات استفاده شده
- نوع درمان متناسب با نیاز بیمار
- طول مدت درمان
- میزان تخصص و دستمزد پزشک متخصص
کلام آخر
مدت زمان درمان به وسیله ارتودنسی متحرک طولانی تر از درمان به روش ارتودنس ثابت است اما نمی‌توان زمان دقیقی مشخص کرد؛ زیرا به عوامل زیادی نظیر نوع ناهنجاری دهان و دندان ، پیچیدگی روند درمان و … بستگی دارد. کمترین زمان مورد نیاز برای درمان به وسیله ارتودنسی متحرک ۶ ماه است.
بر خلاف تصور عموم ارتودنسی متحرک در برابر ارتودنسی ثابت نیست و هرکدام کاربرد های خاص خود را دارند. ارتودنسی متحرک معمولا برای سنین پایین‌تر که فک هنوز رشد کامل خود را ندارد انجام می‌شود اما ارتودنسی ثابت معمولا برای بزرگسالان به کاربرده می‌شود.
اگر به دنبال ارتودنسی دندان‌های خود هستید و تصمیم دارید از روش‌های آن بیشتر آگاهی پیدا کنید کلینیک دندان پزشکی دکتر ناصری از متخصصین ارتودنسی متحرک در اصفهان آماده ارائه هر گونه مشاوره به شما عزیزان می‌باشد.
