ارتودنسی ثابت دوفک

منظور از ارتودنسی ثابت این است که بیمار نمی‌تواند دستگاه ارتودنسی را از دهان خارج نماید. در دستگاه ارتودنسی ثابت دو فک اجزا به صورت نگین‌هایی بر روی دندان چسبانده شده و ثابت می‌گردند. به این نگین‌ها براکت می‌گویند. این روش درمانی برخلاف ارتودنسی متحرک، وابسته به همکاری بیمار نمی‌باشد.

هدف ارتودنسی ثابت دوفک

از اهداف ارتودنسی ثابت می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• حرکت دندان ها در فضای مناسب
• تنظیم دندان‌های شلوغ
• اصلاح روابط دندان‌های دو فک

ارتودنسی ثابت جهت ایجاد لبخند زیبا از طریق هماهنگ کردن و ردیف کردن دندان‌ها و لب‌ها با یکدیگر انجام می‌شود. با انجام ارتودنسی، دندان ها عملکرد بهتری داشته، تمیز کردن آنها راحت تر است و فاصله بین دندان‌ها تنظیم میشود.

این وضعیت باعث افزایش اعتماد به نفس فرد وافزایش عملکرد و کیفیت زندگی در فرد میشود. لازم به ذکر است که با توجه به شرایط خاص فکی و دندانی انواع مختلف ارتودنسی های ثابت موجود می باشد که متخصص ارتودنسی بسته به نوع و شدت ناهنجاری از تکنیک ها وابزار مختلف استفاده میکند.

کشیدن دندان در ارتودنسی ثابت

در برخی موارد هنگام ارتودنسی ثابت نیاز است که بعضی از دندان‌های بیمارکشیده شود.این دندان بر اساس نوع ناهنجاری،شدت ناهنجاری و سن مراجعه کننده فرق دارد اما معمولا دندان‌های آسیاهای کوچک فک بالا و پایین کشیده می‌شود.در ارتودنسی ثابت دو فک هرگز نباید دندان نیش را کشید حتی اگر دندان نیش کاملا بیرون زده باشد یا نهفته باشد.تنها زمانی می‌توان دندان نیش را کشید که دندان نیش در موقعیتی قرار گرفته باشد که امکان حرکت دادن آن وجود نداشته باشد.

در ارتودنسی ثابت معمولا دندان‌های آسیای کوچک کشیده می‌شوند و دندان نیش در فضای مناسب قرار می‌گیرد.گاهی اوقات بر اساس شرایط ممکن است لازم باشد یک دندان ثنایا از فک پایین در قسمت جلو کشیده شود.فواصل دندانی کشیده شده با رفع شلوغی دندان‌های دیگر یا عقب بردن دندان‌های قدامی فک بالا و پایین پر می‌شوند.

فواصل ایجاد شده در اثر کشیدن دندان ها با حرکت سایر دندان ها در پایان درمان به طور کامل بسته می‌شود و بیمار مشکلی از نظر داشتن فضا بین دندان ها، نخواهد داشت.معمولا بیماران نگران فضای خالی ایجاد شده بعد از کشیدن دندان هستند.در صورتی که دستور کشیدن دندان به درستی داده شده باشد این نگرانی بی مورد است.

در اثر انجام ارتودنسی و حرکت دندان ها به فضای دندان کشیده شده ممکن است فضا برای رویش دندان‌های عقل ایجاد شود. کشیدن دندان عقل یا مولر سوم باعث مرتب شدن دندان‌های جلو نمی‌شود؛ زیرا از فضای دندان عقل و مولر سوم نمی‌توان برای منظم کردن دندان‌های نیش یا قدامی استفاده کرد.

ارتودنسی ثابت دو فک چه مشکلاتی را درمان و اصلاح میکند؟

چنان چه مشکل عدم تراز دندان‌های شما جزئی باشد می‌توانید از ارتودنسی متحرک برای برطرف کردن ناهنجاری دندان‌هایتان استفاده کنید. اما اگر مشکل تراز دندان‌هایتان شدید باشد تنها راه برطرف کردن آن استفاده از ارتودنسی ثابت است. شایع ترین مشکلاتی که می‌توان با ارتودنسی ثابت برطرف کرد عبارت است از :

• وجود فاصله زیاد بین دندان ها
• شلوغی دندان ها به دلیل کوچک بودن یکی از فک ها
• پیشروی شدید یکی از فک های بالا و پایین(به طور مثال یکی از فک ها بیش از اندازه از دیگری جلوتر است)
• کراس بایت
• و….

مزایای  ارتودنسی ثابت دو فک

• پایین بودن هزینه آن نسبت به برخی از روش‌های ارتودنسی دیگر
• کوتاه بودن دوره درمان
• نیازبه مراقبت کمتر و راحت بودن بیمار

طول درمان ارتودنسی ثابت دو فک به طور متوسط ۲ سال می باشد ولی براساس نوع ناهنجاری بیمار و شدت مشکل می‌تواند بیشتر هم بشود  حتی تا سه سال طول بکشد. بیمار در هنگام دوره درمانی ثابت نباید غذاهایی با قوام سفت مثل ته دیگ، بلال، میوه های هسته دار، زیتون و غیره را استفاده نماید.

در غیر این صورت براکت از دندان جدا می‌شود که می بایست براکت جدیدی برای بیمار چسبانده شود که این امر می‌تواند باعث طولانی شدن زمان درمان و آسیب به دندان گردد. در این دوره بیمار از نظر بهداشت، به مراقبت های خاصی نیاز دارد تا از ایجاد تغییر رنگ و پوسیدگی در دندان‌هاجلوگیری به عمل آید.

روند درمان ارتودنسی ثابت دو فک

ابتدا در جلسه اول رادیوگرافی ، عکس برداری و قالب گیری گچی برای ساخت مدل انجام می‌شود. پزشک متخصص بر اساس تحلیل های خود روش و طرح درمان مناسب را پیشنهاد می دهد. اگر دندان ها بسیار به هم فشرده باشند و فک فضای لازم رابرای تمامی دندان ها نداشته باشد به ناچار تعدادی از دندان‌های دائمی بیمار کشیده خواهند شد.

ارتودنسی می‌تواند تنها ماه یک میلی‌متر دندان را حرکت دهد و در بعضی مواقع ممکن است حتی خود بیمار هم متوجه نشود. در طول ارتودنسی ممکن است برخی از دندان‌های بیمار کشیده شود. بیمار پس از انجام اقدامات اولیه ارتودنسی باید هر یک ماه یک بار جهت ویزیت درمان شود. فعال کردن سیم‌های ارتودنسی و کش ها در ابتدای کار درد دارد اما به مرور زمان و پس از گذشت یک هفته درد آن کاهش خواهد یافت.

قبل از جایگذاری بریس به مدت یک هفته بین دندان‌های آسیاب بریس قرار داده می‌شود تا فضای لازم برای باندهای دندان‌های آسیاب ایجاد شود. سپس پزشک متخصص باندها را با سیمان ثابت و براکت به جلوی دندان ها می چسباند. در مرحله بعد دندان پزشک با تغییر دادن سیم‌ها ، اضافه کردن فنر ، کش یا دیگر وسایل جانبی ارتودنسی بریس‌ها را تنظیم می‌کند. عموما برای درست روی هم قرار گرفتن دندان‌های بالا و پایین از کش استفاده می‌شود.

عوارض ارتودنسی ثابت دو فک

در حالت کلی می‌توان گفت ارتودنسی ثابت عوارض چندانی ندارد اما تمیز نکردن بررسی های ثابت می‌تواندمنجر به پوسیدگی و به جا ماندن لکه های سفید بر روی دندان شود. طی حرکت دندان، بعضی از استخوان هایی که در مسیر حرکت دندان قرار دارند منحل می‌شوند در حالی که استخوان جدید در زیر آن دیگری قرار دارد. از دست دادن همیشگی طول ریشه ی دندان ممکن است در طول این انحلال استخوان اتفاق بیافتد که منجر به لق شدن دندان می‌شود. با این حال این اتفاق مشکل جدی ایجاد نمی کند.

اجزای مهم ارتودنسی ثابت دو فک

درادامه به بررسی اجزای مهمی که در ارتودنسی ثابت به کار گرفته می‌شود می پردازیم :

بند :

بندها اتصالات مختلف به دندان ها را ثابت نگه می دارند. بندها در سایز های گوناگونی وجود دارند و می‌توان آن ها را به دندان‌های مختلف متصل کرد. این اجزا از استیل ضد رنگ ساخته می‌شوند. سطح داخلی بند ها نسبت به سطح  خارجی خشن تر و کدر است و به نگهداری چسب (سمان کمک می کند). سطح خارجی از موادی صاف و براق تشکیل می‌شود.

جدا کننده ها :

هنگام عبور بند از میان دندان‌های به هم چسبیده ممکن است مشکلاتی نظیر کج شدن بند رخ دهد. با استفاده از بند می‌توان دندان را از دندان‌های کناری جدا کرد و سپس بند ها را بر روی دندان نصب کرد. بند را باید چند روز قبل از قرار دادن بند به سطح کناری دندان مولر (آسیا) قرار دارد.

براکت ها :

از اجزای مهم دیگر ارتودنسی می‌توان به براکت ها اشاره کرد. کاربرد براکت ها انتقال فشار سیم یا الاستیک به دندان است. هر براکت دارای تعدادی شکاف است که سیم قوسی وارد آن می‌شود.

کش ها :

کش ها در قطر  و رنگ های مختلفی وجود دارند و شبیه به نوار لاستیکی  هستند. این ابزار از لاتکس ارتجاعی ساخته می‌شود و میزان فشاری که وارد می کنند بستگی به قطر آن ها دارد. فشار معمولی معادل ۱۵۰ تا ۳۰۰ gm است. بیشترین فشار ارتودنسی میان ۳۵۰ تا ۹۰۰ gm است. از کاربرد های کش ارتودنسی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد :

• بسته شدن فضای میان دندان ها
• اصلاح فاصله میان دندان‌های بالا و پایین (اپن بایت)
• اصلاح کراس بایت
• اصلاح ارتباط بین فک ها

فنر :

علاوه بر موارد بالا از اجزای دیگر ارتودنسی می‌توان به فنر اشاره کرد. از کاربرد های دیگر فنر می‌توان به تولید فشار و جابه جایی دندان ، باز کردن یا بستن فضای میان دندان اشاره کرد.

نکات مهم ارتودنسی ثابت دوفک

اگر قصد ارتودنسی ثابت دارید باید حتما به نکات زیر توجه کنید :

• پس از انجام ارتودنسی از شکستن چیزهای سخت مانند تنقلات و آجیل (تخمه و بادام و…) و یا خوردن غذا های سفت و چسبنده مانند ته دیگ و آدامس خودداری کنید و تا چند روز فقط از غذاهای نرم استفاده کنید.
• در هنگام ورزش کردن مانند شنا و انجام فعالیت‌های سنگین مراقب سیم‌های ارتودنسی خود باشید و تا جایی که امکان دارد از محافظ استفاده کنید.
• در روزهای اولیه پس از ارتودنسی از خوردن مواد غذایی رنگی مانند سس، سبزی، نوشابه، چای، قهوه و غیره جدا خودداری کنید.
• براکت‌ها و سیم‌های ثابت ارتودنسی خود را توسط مسواک‌های مخصوص و برس‌های بین دندانی تمیز کنید تا دندان‌ها پوسیده نشوند و بو نگیرند.
• همان طور که قبلا گفته شد پس از انجام ارتودنسی مرتب به پزشک خود مراجعه کنید تا پزشک متخصص سیم و فنرهای ارتودنسی را فعال کند.

طول درمان ارتودنسی ثابت :

در مدت زمانی که شما از ارتودنسی ثابت دو فک برای مرتب کردن دندان‌هایتان استفاده می‌کنید لازم است حتماً ماهی یکبار به متخصص ارتودنسی خود مراجعه کنید. برای ارتودنسی ثابت نمی‌توان مدت زمان معینی مشخص کرد؛ زیرا بستگی به نوع ناهنجاری و مشکل فک و دندانی بیمار دارد. به طور میانگین می‌توان گفت ارتودنسی ثابت حدوداً ۲ سال طول می‌کشد.

از دیگر موارد مهم و تأثیرگذار در طول ارتودنسی سن بیمار است. هر چه سن بیمارکم‌تر باشد سرعت جابه جایی دندان‌های وی بیشتر خواهد بود. اگر بیمار قبل از سن بلوغ به دندانپزشک مراجعه کند از رشد فک وی در جهت ناهنجاری می‌توان جلوگیری کرد و آن را کنترل نمود.

قیمت ارتودنسی یکی از دغدغه‌های اصلی است که اکثر افراد برای مراجعه به دندان پزشک دارند. لازم به ذکر است قیمت ارتودنسی ثابت نسبت به روش‌های ارتودنسی دیگر از جمله ارتودنسی متحرک و نامرئی کمتر است. اگر از ناهنجاری دندان‌های خود رنج می‌برید حتما به کلینیک دکتر محمد علی ناصری متخصص ارتودنسی در اصفهان مراجعه کنید.