مقایسه ارتودنسی ثابت و متحرک

در این مقاله سعی داریم در مورد ارتودنسی ثابت و متحرک صحبت کنیم. یکی از سوالاتی که اکثر افراد می‌پرسند این است که ارتودنسی ثابت بهتر است یا متحرک؟ دکتر محمد علی ناصری متخصص ارتودنسی در اصفهان در این مقاله به بررسی این دو روش و بیان معایب و مزایای آن ها می‌پردازد.

ارتودنسی ثابت چیست؟

در ارتودنسی ثابت، براکت ها که در دو نوع فلزی یا شفاف وجودا دارند بر روی دندان چسبیده و تا پایان درمان روی دندان باقی می‌مانند، در روش ارتودنسی ثابت، دندانپزشک براکت‌ها را با چسب مخصوص به دندان چسبانده و به این شکل باعث می‌شود تا فشار و کشش به دندان‌ها جهت قرارگیری در موقعیت نرمال وارد شود.

مدت زمان این نوع درمان بسته به شرایط بیمار ممکن است بین ۱ تا ۳ سال طول بکشد.

ارتودنسی متحرک چیست؟

ارتودنسی متحرک بر خلاف ارتودنسی ثابت قابلیت جابه جایی داشته و روی دندان ثابت نمی‌شود، در این روش دندانپزشک قالبی از فک بیمار تهیه کرده و سپس اقدام به ساخت ارتودنسی متحرک می‌کند، این نوع ارتودنسی برای مشکلات سیار خفیف استفاده می‌شود و بیمار موظف تا ۲۲ ساعت در روز از آن استفاده کند، البته زمان گفته شده کلی می‌باشد و مدت زمان استفاده در روز بسته به نظر ارتودنسیت است.

مقایسه ارتودنسی ثابت و متحرک

یکی از مهم‌ترین مزیت‌های ارتودنسی ثابت حتمی بودن این درمان است. اما بریس های متحرک به رعایت‌های بیمار وابسته هستند و مشکل اصلی این است که ممکن است برخی افراد مدت زمان کمتری از زمان تعیین شده از آن استفاده کنند که این امرموجب ایجاد اختلال در دوره دمانی بیمار می‌شود و طول مدت درمان بیمار را افزایش می‌دهد.

انجام ارتودنسی با بریس ثابت بسیار ساده‌تر و مقرون به صرفه تر می‌باشد و هیچ نگرانی از بابت آن وجود ندارد. ارتودنسی‌های ثابت از لحاظ ظاهر بسیار مخفی هستند و از بریس های سرامیکی که دارای براکت شفاف و سیم‌های رنگ دندان هستند ساخته می‌شود.

با این همه بریس ثابت دارای معایبی نیز می‌باشد که دشواری تمیز کردن آن ها یکی از این معایب می‌باشد و در صورت عدم عایت نظافت دندان توسط بیمار کاملا مشهود خواهد بود. بریس های ثابت هم چنین باعث تحریک لثه‌ها می‌شوند. براکت ها به راحتی لکه دار می‌شوند و این به این معنی است که در انتخاب غذا کمی محدود می‌شوید و باید به تمیزی بریس هایتان بسیار اهمیت دهید.

بریس های متحرک نیز مانند بریس های ثابت عمل می‌کنند که البته از قیمت بالاتری برخوردارند. در طول مدت درمان، سیم‌های ارتودنسی محکم می‌شوند و دندان‌ها را به جایگاه اصلی شان هدایت می‌کنند. بریس های متحرک اغلب برای درمان مشکلات ارتودنسی جزئی فک بالا مورد استفاده قرار می‌گیرند.

بریس های متحرک در طول دوره‌ی درمان کنترل و آزادی بیشتری به بیمار می‌دهند و بسیاری از بیماران این آزادی را ترجیح می‌دهند زیرا قادرند بریس ها را از دهان خود خارج کنند. هم چنین خوردن و آشامیدن برای بیمارانی که از بریس متحرک استفاده می‌کنند بسیار آسان تر بوده و می‌توانند به طور کامل دندان هایشان را تمیز کنند. تمیز نگه داشتن دندان‌ها می‌تواند از کرم خوردگی و ابتلا به بیماری‌های لثه جلوگیری کند.

اغلب بریس های متحرک مانند بریس های نامرئی در دهان قابل تشخیص نیستند که این عامل زیبایی برای برخی اهمیت بسیاری دارد.

تفاوت ارتودنسی ثابت و متحرک

ارتودنسی متحرک معمولا برای درمان ناهنجاری افراد کم سن و سال استفاده می‌شود؛ زیرا قابلیت تغییر پذیری فکین در سنین پایین‌تر بیشتر است. در سنین بالاتر به دلیل تثبیت استخوان فک ها درمان با ارتودنسی متحرک دشوار تر است.افرادی که در سنین بزرگسالی برای درمان ناهنجاری دهان و دندان خود مراجعه می‌کنند معمولا از ارتودنسی ثابت برای درمان استفاده می‌کنند.

به صورت کلی باید گفت ارتودنسی ثابت در مقابل ارتودنسی متحرک قرار نمی‌گیرد.هر کدام از این دو روش کاربردهای مخصوص به خود را دارند.در برخی موارد ممکن است فرد برای حل مشکل خود نیازمند انجام هر دو نوع ارتودنسی باشد.

در برخی موارد که فرد در سن رشد نیست،علاوه بر ارتودنسی برای فرد جراحی فک نیز تجویز می‌شود.از جمله تفاوت های ارتودنسی ثابت و متحرک می توان به هزینه آن اشاره کرذ.هزینه ارتودنسی متحرک معمولا پایین تر از ارتودنسی ثابت است.

ارتودنسی ثابت بهتر است یا متحرک؟

برای این سؤال نمی‌توان جواب قطعی داد زیرا به شرایط و عوامل گوناگونی بستگی دارد.اگر قصد دارید بین این دو بهترین روش را انتخاب کنید به عوامل زیر دقت کنید:

روش درمان

نام هریک از این روش های ارتودنسی نحوه عملکرد آن را فاش می‌کند.در ارتودنسی ثابت براکت های ارتودنسی روی سطح دندان ها قرار گرفته و با سیم و کش به یکدیگر وصل می‌شوند.ارتودنسی ثابت تا پایان درمان دردهان بیمار قرار خواهد داشت.ارتودنسی متحرک این گونه نیست و قابلیت خارج شدن از دهان را دارد.درآوردن ارتودنسی متحرک تنها باید هنگام مسواک زدن و غذا خوردن انجام شود.در صورت در آوردن ارتودنسی متحرک بدون هماهنگی با پزشک اثر آن به شدت کاهش می‌یابد.

شرایط بیمار

شدت ناهنجاری و سن فرد مراجعه کننده یکی از عواملی است که در تعیین روش ارتودنسی نقش زیادی دارد.از ارتودنسی متحرک معمولا برای درمان ناهنجاری‌های افراد کم سن و سال می توان استفاده کرد.مشکلاتی که در سنین پایین‌تر از ۱۲ سالگی رخ می‌دهد با ارتودنسی متحرک بهتر درمان می‌شود.علاوه بر این به دلیل پاسخ گویی بیشتر فک‌ها به درمان در سنین پایین نیاز زیادی به ارتودنسی ثابت وجود ندارد.در سنین بالاتر به دلیل تثبیت استخوان‌های فک درمان با ارتودنسی متحرک سخت‌تر است.

نوع ناهنجاری

نوع مشکل و ناهنجاری نیز در تعیین این که ارتودنسی ثابت بهتر است یا متحرک اثر گذار است.در افراد کم‌تر از ۱۲ سال از ارتودنسی متحرک بیشتر برای رفع مشکلات استخوانی مانند تنگی کام،کوچک یا بزرگ بودن فک‌ها،جلو یا عقب بودن یک یا چند دندان می‌توان استفاده کرد.

ارتودنسی متحرک قابلیت زیادی در ردیف کردن دقیق دندان ها ندارد اما برای رفع مشکلات استخوانی در سن رشد انعطاف پذیری و پتانسیل بالاتری دارد.بزرگسالان معمولا از ارتودنسی ثابت برای درمان ناهنجاری‌های دهان و دندان خود استفاده می کنند زیرا چیدمان بی نقص دندان ها پس از ۱۲ سالگی با ارتودنسی ثابت بسیار بیشتر از ارتودنسی متحرک است.

اگر دندان‌هایتان تنها نامنظم است پیشنهاد می شود از ارتودنسی ثابت استفاده کنید اما اگر مشکلات فکی نیز دارید ابتدا با ارتودنسی متحرک مشکل فکی خود را اصلاح کنید سپس با ارتودنسی ثابت دندان هایتان را مرتب کنید.

قیمت ارتودنسی ثابت و متحرک چه تفاوتی دارند؟

هزینه ارتودنسی ثابت و متحرک در وهله ی اول با توجه به مواردی همچون بیمار، نوع درمان، مدت درمان و شرایط دندان‌ها تعیین می‌شود، اما قیمت ارتودنسی به دلیل اینکه طول درمان بیشتر دارد نسبت به ارتودنسی ثابت زیادتر است.

کلام آخر 

برای درمان ناهنجاری دندان دو روش وجود دارد و ما در این مقاله به مقایسه ارتودنسی ثابت و متحرک پرداختیم ولی به طور قطع نمی توان گفت کدام روش از دیگری بهتر است زیرا هرکدام این روش در موقعیتی خاص قابل استفاده هستند.

به گفته ارتودنسیت‌ها برخی برایشان ارتودنسی متحرک جوابگو است ولی برخی نیاز است تا طول درمان بیشتری را برای اصلاح دندان‌هایشان طی کنند، مثلا دندان افرادی که دچار به هم ریختگی شدید است را نمی‌توان با ارتودنسی متحرک برطرف کرد و بایستی از ارتودنسی ثابت استفاده شود.