چگونه درد ارتودنسی را تسکین دهیم ؟

گذاشتن براکت ارتودنسی روی دندان هرچند که ناراحت کننده است اما می توان گفت به داشتن دندان هایی صاف می ارزد . برای از بین بردن درد براکت های ارتودنسی می توان گفت هیچ درمان خاصی وجود ندارد اما راه هایی وجود دارد که با استفاده از آن می توان درد براکت های ارتودنسی را کاهش داد .

آیا ارتودنسی درد دارد ؟

افرادی که قصد انجام ارتودنسی دارند یکی از معمول ترین سؤالاتی که از آن ها شنیده می شود این است که آیا ارتودنسی درد دارد ؟ تجربه درد و ناراحتی خفیف از ارتودنسی معمول است . کارهایی که در ارتودنسی انجام می شود مانند قرار دادن براکت ها و سیم بر روی دندان ، جایگذاری دستگاه های ثابت و قابل جابجایی و برداشتن آن ها باعث بروز دردی خفیف برای بیمار می شوند.

عوامل تأثیر گذار بر درد ارتودنسی

متخصصین ارتودنسی عقیده دارند درد ارتودنسی به عوامل مختلفی بستگی دارد . این عوامل عبارتند از : سن ، جنس ، آستانه درد هر بیمار ، میزان نیروی اعمال شده ، وضعیت عاطفی فرد، میزان استرس او و تجربه های قبلی بیمار از درد.

 در واقع  می توان گفت نیرو هایی که بر روی دندان ها اعمال می شوند، پاسخ و واکنشی التهابی دربر دارند که شامل درد در محیط دهان و ناشی از حرکت دندان هااست. این واکنش باعث تغییر در جریان خون پس از اعمال نیروی ارتودنسی می شود.حساسیت فیزیولوژیکی و روانی فرد نیز می تواند باعث بیشتر شدن درد ارتودنسی شود . درد ارتودنسی در عرض ۴ ساعت شروع می شود، در طول ۲۴ ساعت بعدی افزایش می یابد و در عرض ۷ روز کاهش می یابد.

علت درد ارتودنسی چیست؟

کودکان معمولا برای ثابت کردن دندان خود از ارتودنسی ثابت استفاده می کنند که جنس آن معمولا از فولاد، سرامیک یا پورسلین است . از آنجا که براکت با استفاده از فشار ملایم دندان ها را مرتب می کند، برخی از بیماران ممکن است احساس حساسیت کنند یا اینکه لثه آنها دچار قرمزی شود. میزان ناراحتی ایجاد شده در فرد بستگی به روش درمان و فیزیولوژی فرد دارد.
معمولا استفاده از براکت نباید در طول درمان ارتودنسی باعث ایجاد درد در بیمار شود، اما بعضی اوقات در ابتدای کار ممکن است در هنگام استفاده از این درمان، دهان فرد دچار احساس ناراحت کننده ای شود. براکت های های کودک شما ممکن است در ابتدا نقاطی دردناک را بر روی لثه ها و یا لب ها ایجاد کند اما این موضوع باید در اسرع وقت برطرف شود و لثه ها و لب های فرد تحت درمان بهبود یابند.

راهکار های کاهش درد براکت های ارتودنسی

۱-چند روز اولیه پس از ارتودنسی رژیم غذایی خود را تغییر دهید و حتما از غذاهای نرم استفاده کنید .در ۲۴ تا ۷۲ ساعت اولیه پس از گذاشتن براکت بیشترین درد را دارید بهتر است در این روزها فقط از غذاهای نرم مانند سوپ ، پوره سیب زمینی استفاده کنید تا به وجود براکت بر روی دندان های خود عادت کنید .

۲-غذاهای سرد و یخ زده مانند بستنی بخورید . بستنی با بی حسی که به دهان می دهد باعث تسکین درد می شود . مکیدن قطعه یخ نیز در تسکین درد مؤثر است .قطعه یخ احتمال هر گونه التهابی که ممکن است باعث تورم شود را کاهش می دهد . تا جایی که می توانید از خوردن غذاهای داغ خودداری کنید زیرا غذاهای داغ سبب واکنش براکت ها و درد و ناراحتی می شود .

از جویدن تکه های یخ خودداری کنید . زیرا غذاهای سفت و سخت به براکت ها آسیب می رساند و منجر به کم شدن نگهداری و چسبندگی براکت ها می شود . هرگز مایعات سرد و گرم را در یک زمان مصرف نکنید که این کار به مینای دندان هایتان صدمه می زند.

۳-از حلقه لاستیکی مخصوص گاز گرفتن کودک استفاده کنید به این صورت که حلقه لاستیکی را فریز کنید و در دهان خود بگذارید .

۴ – از خوردن غذاها و نوشیدنی های اسیدی پرهیز کنید . زیرا غذاهای اسیدی زخم ها و ناراحتی های دیگر دهان را تشدید می کنند .

۵- از داروهای مسکن بدون نسخه استفاده کنید . داروهای مسکن مانند استامینوفن می توانند درد را از بین ببرند . به جای تیلنول، ایبوپروفن یا ادویل مصرف کنید.توجه داشته باشید که در صورت نیاز به این داروها هر دو نوع را با هم مصرف نکنید و تنها یکی را انتخاب کنید . اگر داروهای بدون نسخه بر روی شما اثر ندارند متخصص ارتودنسی شما ممکن است قادر به تجویز یک دوز قوی از ایبوپروفن برای شما باشد.این قرص های مسکن را تنها زمانی که ضروری است مصرف کنید و هرگز بیش از ۱۰ روز از این قرص ها استفاده نکنید .

متخصص ارتودنسی شما همچنین ممکن است درمان های دیگری مانند بایت ویفر( (bite wafer را توصیه کند. بایت ویفر محصولی است که شما در روز می توانید از آن استفاده کنید. به این طریق که هر یک ساعت برای چند دقیقه چند مرتبه باید آن را گاز بگیرید. این عمل گاز زدن به تولید گردش خون در لثه کمک می کند، در نتیجه می تواند درد را کاهش دهد.

۶- برای از بین بردن درد از داروهای بی حسی موضعی استفاده کنید . این دارو ها منطقه درد را برای چند ساعت بی حس می کنند و در دهان شویه ها و ژل ها قرار دارند .

۷- دهان خود را با آب نمک شستشو دهید .آب نمک درد و ناراحتی دهان شما را تسکین می دهد و هر گونه زخمی که ممکن است به علت وجود براکت ها در داخل گونه و دهان شما ایجاد شود را درمان می کند. برای درست کردن محلول آب نمک، یک قاشق چای خوری نمک را در یک لیوان آب گرم بریزید. نمک را در آب هم بزنید تا محلول آب نمک آماده شود. مقداری از این محلول را در دهان خود به مدت یک دقیقه بچرخانید و بیرون بریزید. از این محلول چند بار در روز استفاده کنید .

۸- از موم ارتودنسی استفاده کنید . موم ارتودنسی به عنوان یک مایع بین براکت ها و داخل دهان شما استفاده می شود .تکه کوچک به اندازه یک نخود از موم را بردارید و به شکل توپ کوچک در آورید . گرد کردن موم باعث گرم شدن و آسان تر شدن استفاده از آن می شود . با استفاده از یک دستمال کاغذی ابتدا محل براکت را خشک کنید و موم را مستقیما بر روی آن فشار دهید . در صورت نیاز این کار را تکرار کنید .

۹- زیر نظر متخصص ارتودنسی خود دائما از کش های ارتودنسی استفاده کنید تا به آن عادت کنید  . این کش ها به براکت کمک می کند تا فک ها هم تراز شوند .

۱۰-عادت مسواک زدن خود را تغییر دهید و از خمیر دندان مخصوص دندان های حساس استفاده کنید . خمیر دندان مخصوص دندان های حساس حاوی یک ماده شیمیایی به نام نیترات پتاسیم است که با محافظت از اعصاب لثه، حساسیت دندان ها را کاهش می دهد .هنگام مسواک زدن حتما از مسواک نرم استفاده کنید . هرچه برس مسواک نرم باشد مانع شکستن و جدا شدن براکت ها می شود .پس از هر وعده غذایی نخ دندان و مسواک را فراموش نکنید . لثه ها را با مسواک نرم ماساژ دهید . مسواک را به آرامی و به صورت دایره وار بر روی لثه خود قرار دهید.

۱۱- هنگامی که براکت می گذارید تا زمانی که به آن عادت می کنید برای معاینه و چک ، هرچند وقت یک بار حتما به متخصص ارتودنسی مراجعه کنید . در صورتی که درد غیر قابل تحملی دارید می توانید به متخصص ارتودنسی خود مراجعه کرده و از او بخواهید تا براکت ها را شل کند .

در این جلسات می توانید از متخصص ارتودنسی خود در خواست کنید تا سیم های بیرون زده از انتهای براکت ها را کوتاه کند.  گاهی اوقات قسمت کوچکی از سیم از انتهای براکت ها بیرون زده و از داخل دهان می تواند ناراحت کننده باشد و باعث زخم های دهانی شود.از متخصص ارتودنسی خود بخواهید تا انتهای سیم ها را قیچی کند تا شما بلافاصله احساس راحتی کنید.

اکنون زمان آن رسیده است که اگر با براکت های ارتودنسی مشکلی دارید و یا با مشکلاتی نظیر سردرد و یا زخم های دهانی مواجه شدید به متخصص ارتودنسی خود بگویید. ممکن است راه حل های دیگری وجود داشته باشد که می تواند برای کمک به حل این مشکل یا مشکلات باشد.

از متخصص ارتودنسی خود درباره استراتژی های دیگر برای کاهش درد و ناراحتی سوال کنید.متخصص ارتودنسی شما ممکن است توصیه هایی داشته باشد که به شما برای کاهش درد و ناراحتی کمک کند. آنها بیماران مختلفی را درمان کرده اند و درمان های مختلف را که روی بیماران اثر داشته نیز بخوبی می دانند. بنابراین حتماً در رابطه با ناراحتی خود با متخصص ارتودنسی تان مشورت کنید.

۱۲-محل آسیب را پیدا کنید .پیدا کردن محل آسیب _ اگر جراحتی به دهان شما وارد شده و مطمئن نیستید که جراحت کجاست، انگشت و یا زبان خود را در داخل دهان خود قرار داده و حرکت دهید تا منطقه آسیب را پیدا کنید. شما باید یک ناحیه درد یا تورم احساس کنید. متوجه شوید که کدام یک از براکت ها، سیم، بند و یا …. باعث جراحت شده است.

آیا جایگزینی برای ارتودنسی و کاهش درد آن وجود دارد ؟

مینی براکت نیز می تواند جایگزین خوبی برای ارتودنسی باشد . مینی براکت ها شبیه به ریتینر عمل می کنند که معمولا افراد بعد از در آوردن براکت ها از آن استفاده می کنند  . مینی براکت ها معمولا بسیار کوچکتر از براکت های قدیمی هستند و از جنس فولاد ضد زنگی با درجه استحکام بسیار بیشتر ساخته شده‌اند . مینی براکت ها معمولا به خاطر اندازه کوچکشان درد کمتری دارند و کمتر قابل تشخیص هستند .

جایگزین دیگر براکت های ارتودنسی ثابت ، ارتودنسی متحرک است . درد ارتودنسی ثابت معمولا بسیار کمتر از الاینرهای قدیمی و حتی مینی براکت ها است . ارتودنسی متحرک معمولاً لبه‌های نرمی دارد تا باعث تحریک لثه‌ها یا لپ‌های بیمار نشود.

یکی دیگر از گزینه‌های موجود بریس‌های پروسلین می‌باشد. این بریس‌ها بیشتر به دلیل زیبایی آنها انتخاب می‌شود، هرچند باز هم در آنها از آرک وایر و لیگاچور استفاده می‌شود. یکی از نقاط منفی آنها این است که بزرگتر از همنوعان فلزی خود هستند، با این که کمتر در دید هستند و همچنین باید برای مدت طولانی‌تری باید از آنها استفاده کرد. مزیت عمده آن ها این است که درد عاطفی کمتری نسبت به ارتودنسی‌های فلزی ایجاد می‌کنند، مخصوصاً در ابتدای نصب ارتودنسی. با این حال هنوز باید با آرک وایر سر و کله زد ولی نه به اندازه سایر قطعات فلزی که منشأ اصلی مشکلات ارتودنسی هستند.