سنگ لوزه چیست؟(علل و علائم+ راه های درمان)

سنگ لوزه توده های کوچک و سنگریزه مانندی هستند که در لوزه ها ایجاد می شوند. آنها از مواد معدنی سخت شده (مانند کلسیم)، بقایای غذا و میکروب ها ساخته شده اند. این سنگ ها علامت اصلی بوی بد دهان هستند و در برخی از افراد مشکلاتی چون سرفه یا گلودرد را به همراه دارند. سنگ‌های لوزه معمولاً مضر نیستند، اما در صورت ناراحتی، باید آن ها را از بین برد. در این مقاله از سایت دکتر محمدعلی ناصری، متخصص ارتودنسی سرامیکی در اصفهان، قصد داریم به بررسی این مشکل، علت ایجاد و راه های درمان آن بپردازیم. پس تا انتهای این مطلب همراه ما باشید.

سنگ لوزه چیست؟

سنگ لوزه یا Tonsillolith توده‌های کوچکی از مواد کلسیومی هستند که در گوشه‌ها و برآمدگی‌های لوزه‌های شما تشکیل می‌شوند. این توده‌ها معمولاً باعث بوی بد دهان می شوند. سنگ لوزه‌ از لحاظ ظاهری مانند سنگریزه‌های ریز سفید یا زرد بوده که روی لوزه‌های قابل مشاهده هستند. اندازه سنگ های تانسیل معمولاً کوچک است، اما در برخی موارد می‌توانند به اندازه‌های بزرگتری رشد کنند.

علائم داشتن سنگ لوزه

بسیاری از افراد مبتلا به سنگ لوزه هیچ علامتی را تجربه نمی‌کنند. اما در افرادی که علائم دارند، ممکن است با موارد زیر روبه‌رو شوند:

1. بوی بد دهان: این یکی از علائم شناخته شده سنگ های تانسیل است. حضور سنگ لوزه‌ها می‌تواند به بوی بد دهان منجر شود.
2. سرفه: برخی از افراد ممکن است به علت حضور سنگ لوزه‌ها سرفه کنند، زیرا سنگ لوزه‌ها می‌توانند تحریک کننده سیستم تنفسی باشند.
3. گوش درد: در برخی افراد،سنگ های تانسیل می‌توانند به گوش درد منجر شوند، به ویژه اگر فشاری روی بافت‌های مخاط اطراف لوزه‌ها اعمال کنند.
4. گلو درد: سنگ لوزه‌ها ممکن است باعث تحریک و التهاب گلو شوند.
5. طعم بد در دهان: حضور سنگ های تانسیل می‌تواند باعث ظاهر شدن یک طعم بد در دهان شود که این نیز یکی از علائم شناخته شده این عارضه است.
6. مشکلات در بلع: اگر توده‌ها بزرگ باشند می توانند در برخی افراد مشکلاتی را در بلع ایجاد کنند.

علت ایجاد سنگ لوزه چیست؟

علل ایجاد سنگ لوزه معمولاً به تجمع مواد مختلف در شکاف‌ها و برآمدگی‌های لوزه‌ها برمی‌گردد. لوزه‌ها غده‌هایی هستند که در پشت گلو قرار دارند و در مقابل عفونت‌ها و بیماری‌های گلویی از فرد محافظت می‌کنند. شکاف‌های لوزه‌ها می‌توانند بافت‌های مرده، باکتری‌ها، قارچ‌ها، و مواد دیگر از جمله مواد کلسیمی را را به خود جذب کنند. وقتی که این مواد در شکاف لوزه های جمع شوند سنگ های تانسیل شکل می‌گیرد. همچنین، عفونت‌های باکتریایی یا قارچی می‌توانند نیز به تشکیل سنگ های تانسیل کمک کنند.

چه کسانی بیشتر دچار سنگ لوزه می شوند؟

عوامل مختلفی می‌توانند باعث افزایش ابتلا به سنگ های تانسیل شوند. برخی از این عوامل عبارتند از:

• اندازه بزرگتر لوزه‌ها: افرادی که لوزه‌های بزرگتری دارند، احتمالاً بیشتر به تجمع مواد در شکاف‌ها و برآمدگی‌های لوزه‌ها دچار می‌شوند.
• فعالیت باکتریایی یا قارچی: افرادی که به عفونت‌های باکتریایی یا قارچی در منطقه گلو دچار می‌شوند، بیشترین احتمال برای ایجاد سنگ های تانسیل را دارند.
• بیماری‌های سینوسی مزمن: افرادی که دارای بیماری‌های سینوسی مزمن هستند، ممکن است دچار تجمع مواد در لوزه‌ها شوند.
• عدم رعایت بهداشت دهان: نداشتن بهداشت دهانی مناسب، می‌تواند باعث افزایش احتمال ایجاد سنگ های تانسیل شود.
• التهاب مزمن لوزه‌ها: افرادی که به طور مکرر به التهاب لوزه‌ها مبتلا میشوند، بیشتر دچار این مشکل می شوند.
• حساسیت‌ها و آلرژی‌های فصلی: افرادی که به آلرژی‌ها و حساسیت‌های فصلی دچار هستند، ممکن است بیشتر در معرض تشکیل سنگ های تانسیل قرار بگیرند.
• مصرف بیش از حد مواد غذایی چرب: افرادی که بیش از حد مواد غذایی چرب و رنگی مصرف می‌کنند، ممکن است بیشتر در معرض تشکیل سنگ لوزه قرار بگیرند.
• کم آبی و خشکی دهان: افرادی که به دلایل مختلف از جمله مصرف دارو، دچاری خشکی دهان می شوند، بیشترین احتمال برای داشتن سنگ های تانسیل را دارند.

انواع راه های درمان سنگ لوزه

برای درمان سنگ لوزه راه های مختلفی وجود دارد. از جمله روش های درمان آن می توان به موارد زیر اشاره کرد:

درمان خانگی سنگ لوزه

در بسیاری از موارد، سنگ های تانسیل را می‌توانید در خانه از بین ببرید. از جمله روش های درمان این مشکل در خانه می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• غرغره کرده آب نمک: استفاده از آب نمک باعث شستشو و پاکساری لوزه ها می شود.
• سرفه کردن:به شدت سرفه کنید تا سنگ ها را از محل خارج کنید.
• استفاده از یک شی: سنگ های تانسیل را با یک شی تمیز مانند گوش پاک کن و مسواک می توانید به آرامی از دهان خارج کنید.
• شستشوی دهان با دهانشویه یا سرکه سیب: برخی دهانشویه ها و سرکه سیب می توانند سنگ لوزه را تجزیه کنند.

چنانچه سنگ لوزه ها برای شما عوارض جدی ندارند بهتر است برای درمان آن هیچ کاری انجام ندهد. چرا که این توده ها اغلب خودبه خود از بین می روند.در صورتی که به طور مکرر دچار سنگ های تانسیل شده و علائم ناراحت کننده ای دارید می توانید به پزشک مراجعه کنید.

 استفاده از دارو

به عنوان یکی از روش‌های درمان سنگ های تانسیل، می‌توانید از داروها استفاده کنید. می‌توانید داروهای ضد درد خریداری شده بدون نیاز به نسخه پزشکی را مصرف کنید. اگر عفونت دارید، پزشک ممکن است آنتی‌بیوتیک تجویز کند. اما آنتی‌بیوتیک‌ها راهکاری بلندمدت نیستند. اگر سنگ لوزه‌ها علائمی ایجاد می‌کنند یا به طور مکرر بازمی‌گردند، ممکن است نیاز به بررسی گزینه‌های جراحی باشد.

کوبلیشن کریپتولیز

کوبلیشن کریپتولیز یک روش درمانی است که با استفاده از لیزر اجرا می‌شود. این روش به صاف کردن حفره‌های موجود در لوزه‌ها، که مواد زائد را به دام می‌اندازند، کمک می‌کند. بیشترین مواقع، پزشکان این روش را با استفاده از بی‌حسی موضعی انجام می‌دهند. مزایای استفاده از لیزر شامل کمترین ناراحتی برای بیمار و دوره نقاهت کوتاه‌تر است. تحقیقات نشان داده‌اند که این روش نسبت به برداشتن لوزه‌ها بهتر عمل می‌کند.

برداشتن لوزه ها

جراحی و برداشتن لوزه‌ها آخرین روش‌ درمانی برای سنگ لوزه است و برای افرادی توصیه می شود که روش های دیگر برای آن ها پاسخگو نبوده است. در این روش، پزشک لوزه‌های شما را جراحی می‌کند تا سنگ های تانسیل را به طور کامل از بین ببرد. این روش در مواردی که سنگ لوزه‌ها به طور مکرر بازگردند یا عوارض جدی ایجاد کنند، توصیه می شود.

روش های پیشگیری از ایجاد سنگ لوزه

برای پیشگیری از ایجاد سنگ های تانسیل، می‌توانید از روش‌های زیر استفاده کنید:

1. بهداشت دهانی منظم: شستشوی دهان رعایت بهداشت دهان می‌تواند از ماندن باقیمانده‌های غذا و باکتری‌ها دردهان که باعث تشکیل سنگ لوزه می‌شوند، جلوگیری کند.
2. مصرف آب به میزان کافی: مصرف آب به میزان کافی می‌تواند کمک کند تا دهان و گلو رطوبت کافی داشته باشند و از تجمع مواد در لوزه‌ها جلوگیری شود.
3. استفاده از آب‌نمک: شستشوی دهان با آب نمک گرم می‌تواند جهت جلوگیری از ایجاد سنگ های تانسیل کمک کننده باشد.
4. اجتناب از مصرف مواد غذایی با مواد افزودنی: مصرف مواد غذایی غنی از قند و روغن و همچنین مواد غذایی پراکسیداسیون شده را محدود کنید زیرا این مواد می‌توانند به تشکیل سنگ لوزه کمک کنند.
5. حفظ سلامت عمومی: درمان عفونت‌های حاد و مشکلات سینوزیتی، می‌تواند به پیشگیری از ایجاد سنگ های تانسیل کمک کند.

در آخر

همانطور که در این مقاله گفتیم سنگ های لوزه، معمولا بی خطر هستند و بسیاری از افراد ممکن است به آن دچار شوند. این سنگ ها معمولا به صورت خود به خود از لوزه جدا شده و از بین می روند. بنابراین سنگ های تانسیل نیاز به درمان خاصی ندارد. در صورتی که این سنگ ها به صورت مکرر ایجاد شوند و برای فرد ناراحتی و مشکلاتی را به وجود آورند برای درمان آن می توان به پزشک مراجعه کرد.

سوالات متداول

چرا برخی افراد دچار سنگ لوزه می شوند؟

سنگ‌های لوزه زمانی تشکیل می‌شوند که بقایای غذا، ترشحات و باکتری‌ها در حفره های لوزه‌ها سخت شوند. برخی از افراد به دلیل حفره های بزرگتر در لوزه ها و یا عدم رعایت بهداشت دهان ممکن است بیشتر از سایرین به این مشکل مبتلا شوند.

آیا سنگ لوزه ها خود به خود از بین می روند؟

بله، در بسیاری از موارد سنگ لوزه ها خود به خود می ریزند. می توانید با غرغره کردن آب نمک به این روند کمک کنید.

اگر سنگ لوزه را قورت دهیم چه اتفاقی می افتد؟

بلعیدن سنگ لوزه معمولاً مشکلی ایجاد نمی‌کند و به شما هیچ صدمه‌ای وارد نمی‌کند. . سنگ های لوزه معمولاً شل می شوند و خود به خود می ریزند، بنابراین ممکن است قبلاً بدون اینکه بدانید یکی دو سنگ را بلعیده باشید!

آیا سنگ لوزه مضر است؟

سنگ لوزه ها حجم های کوچک از مواد سخت شده هستند که در گوشه ها و برآمدگی های لوزه های شما تشکیل می شوند. آنها از مواد معدنی سخت شده (مانند کلسیم)، بقایای غذا و باکتری ها یا قارچ ها تشکیل شده اند. آنها به ندرت مضر هستند، اما می توانند باعث بوی بد دهان، گلودرد، گوش درد و سایر علائم شوند.

آیا سنگ لوزه باعث ایجاد سوراخ در لوزه ها می شود؟

بله، سنگ لوزه‌ها می‌توانند در برخی موارد منجر به ایجاد سوراخ‌هایی در لوزه‌ها شوند. این اتفاق ممکن است زمانی رخ دهد که سنگ لوزه‌ها رشد کرده و فشار زیادی به دیواره لوزه‌ها وارد کنند، در نتیجه سوراخ‌هایی در لوزه‌ها شکل می‌گیرد. این سوراخ‌ها ممکن است باعث افزایش احتمال عفونت و مشکلات دیگر شود.

آیا همه به سنگ لوزه مبتلا می شوند؟

برخی از افراد ممکن است هرگز دچار سنگ لوزه نشوند، در حالی که برخی دیگر ممکن است چندین بار در هفته بدون مشکل به این عارضه مبتلا شوند. عواملی مانند اندازه و ساختار لوزه‌ها، سبک زندگی، رژیم غذایی و عوامل مربوط به بهداشت دهان می‌توانند بر احتمال ابتلا به سنگ لوزه تأثیرگذار باشند.

آیا خوابیدن با دهان باز می تواند باعث ایجاد سنگ لوزه شود؟

بله، خوابیدن با دهان باز می‌تواند یکی از عواملی باشد که به افزایش احتمال ایجاد سنگ لوزه کمک می‌کند. خوابیدن با دهان باز منجر به خشک شدن لوزه‌ها شود. این خشکی می‌تواند به افزایش احتمال تجمع باکتری‌ها و سایر مواد در لوزه‌ها و در نتیجه ایجاد سنگ لوزه منجر شود.