همه افراد در همه رده سنی میتوانند از ارتودنسی برای مرتب کردن دندانهای خود استفاده کنند. هیچ گونه محددیتی برای ارتودنسی وجود ندارد اما اگر بیماری خاصی مانند: بیماری قلبی عروقی، قند، دیابت، فشارخون بالا دارید باید حتما آن را با متخصص ارتودنسی خود در میان بگذارید. سؤالی که برای افرادی که فشار خون بالا دارند پیش می آید این است که آیا ارتودنسی برای افرادی که فشار خون بالا دارند خطرناک است؟ برای دریافت پاسخ این سؤال با دکتر محمد علی ناصری، متخصص ارتودنسی همراه باشید.
فشار خون بالا چیست؟
به فشاری که توسط خون به دیواره رگهای خونی وارد میشود فشار خون گفته میشود. فشار خون یکی از علائم حیاتی بدن است و در قسمتهایی که نزدیک قلب است نسبت به قسمتهایی که از قلب دور است بیشتر است. اندازه فشار خون بر اساس فشار سیتولی بر فشار دیاستولی محاسبه میشود. فشار خون طبیعی حدود ۱۰۰-۱۴۰ بر ۶۰-۹۰ میلی متر جیوه است. اگر میزان فشار خون، بالاتر از ۱۴۰ روی ۹۰ باشد، فشار خون فرد بالا است که در اصطلاح عام به آن بیماری فشار خون میگویند.
فشار خون بالا دو نوع دارد. در نوع اول قابل تشخیص نیست اما در نوع دوم به علت بیماری است که در صورت درمان بیماری اصلی، فشار خون نیز از بین میرود. بیماریهای زیر منجر به فشار خون بالا میشوند:
- سردرد
- تاری و اختلال دید
- نارسایی مزمن کلیه
- ابتلا به برخی از تومورها
- اختلالات تیروئید
- کم تحرکی
- درد قفسه سینه
- سرگیجه
- تنگی نفس
عوامل فشار خون بالا
دو عامل تعیین کننده در فشار خون بالا سن و جنسیت افراد است. فشار خون بالا در افراد مسن و سالخورده بیشتر دیده میشود. خطرناک ترین عامل و بیشترین دلیل برای فشار خون بالا وراثت است. از دیگر دلایل فشار خون بالا می توان به: گرفتن رژیمهای سخت و غیر اصولی، استفاده زیاد از نمک و چربی اشباع شده، مصرف قرصهای ضد بارداری، داروهای مهار کننده اشتها یا دکونژستانتها، دیابت، مصرف دخانیات و الکل، استرس و فشارهای روانی اشاره کرد.
آیا فشار خون بالا بر روی ارتودنسی تأثیر دارد؟
در پاسخ به این سؤال باید گفت فشار خون بالا به صورت مستقیم بر روی درمان ناهنجاریهای دهان و دندان از جمله ارتودنسی اثر گذار است. داروهای کنترل فشار خون موجب خشکی دهان میشوند و با مصرف آن بزاق دهان کم میشود. کاهش بزاق دهان روند پوسیدگی دندانها را سریعتر میکند. ارتودنسی معمولا درمانی پرتنش و استرس زا است. استرس برای افرادی که فشار خون بالا دارند، عامل سکته قلبی و تنگی عروق است به همین خاطر روند درمان ارتودنسی برای این افراد نباید استرس آور و نگران کننده باشد.
داروهای کنترل فشار خون با مسکنها و داروهای بی حس کننده تداخل دارند. این تداخل امکان بالا رفتن ماده سمی بی حس کنندهها را بیشتر میکند. چنان چه فشار خون بالای فرد کنترل شده باشد، تأثیر آن بر روند درمان ارتودنسی کاهش مییابد و فرد میتواند در سلامت کامل بدون هیچ گونه خطری ارتودنسی را انجام دهد.
فشارخون بالا در شرایطی میتواند باعث بزرگ شدن لثه شود به همین خاطر فرد باید بهداشت دهان و دندان خود را بیشتر از سایر افراد رعایت کند. از تأثیرات دیگری که فشار خون بالا بر روی ارتودنسی میگذارد میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- خطر ابتلا به عفونتهای دهان و دندان را افزایش میدهد.
- در صورتی که بیماری که فشار خون بالا دارد و قبل از ارتودنسی نیاز به درمانهای دیگری مانند عصب کشی دارد بهتر است با متخصص قلب و عروق مشورت کند.
- بیمارانی که فشار خون بالا دارند و نیاز دارند دندانهایشان برای ارتودنسی کشیده شود، قبل از ارتودنسی باید با متخصص قلب و عروق مشورت کنند.
- در حین درمان ارتودنسی ممکن است یک یا چند دندان بیمار کشیده شود. در بیماری که مبتلا به فشار خون است، کشیدن دندان ممکن است مشکلاتی ایجاد کند. از همین رو بیمار باید قبل از درآوردن دندان با پزشک متخصص قلب و عروق در این زمینه مشورت کند. هم چنین درتزریق بی حسی در این بیماران کارپول مصرفی باید فاقد آدرنالین باشد. کارپول مصرفی در بیماران مبتلا به فشار خون باید کارپول سیتانست باشد.
افرادی که فشار خون بالا دارند باید فشار خون خود را مرتب چک کنند تا از تأثیر ناخواسته آن بر روی ارتودنسی کم کنند. این افراد بهتر است تحت مراقبت یک متخصص قلب و عروق باشند و وزن خود را کنترل کنند. افراد مبتلا به فشار خون بالا باید مصرف نمک را در روز به حداقل برسانند. این افراد باید مراقبتهای دهان و دندان توصیه شده توسط متخصص ارتودنسی را رعایت کنند. اگر فشار خون بالا دارید و به تازگی ارتودنسی انجام داده اید، داروهایی که متخصص ارتودنسی تجویز میکند را مرتب مصرف کنید و مرتب با وی در تماس باشید. هم چنین سعی کنید استرس نداشته باشید. در صورتی که لثه تان متورم یا ملتهب شده است سریعا با متخصص ارتودنسی مشورت کنید و از دست زدن به آن خودداری کنید. در شرایطی ممکن است فشار خون به علت عفونت دهان و دندان افزایش یابد.
در حالت کلی میتوان گفت بیماری که فشار خون بالا دارد با رعایت نکات مراقبتی و تحت مراقبت پزشک میتواند درمان ارتودنسی را به خوبی انجام دهد. فشار خون بالا به هیچ وجه مانعی برای انجام ارتودنسی نیست.
آیا ارتودنسی موجب بالا رفتن فشار خون میشود؟
درمان ارتودنسی به صورت مقطعی ممکن است فشار خون فرد را افزایش دهد زیرا فرد در طول درمان دچار تنش و استرس میشود اما با کاهش استرس، فشار خون فرد نرمال میشود بنابراین جای نگرانی در مورد مشکلات ارتودنسی از جمله فشار خون نیست. در اولین جلسه معاینه در صورت نیاز، متخصص ارتودنسی فشار خون شما را چند بار چک میکند تا واکنش شما نسبت به تغییرات دارو و درمان مشخص شود. سپس در مورد کنترل فشار خون شما پس از درمان تصمیم میگیرد.
اگر فشار خون بالا دارید متخصص ارتودنسی با شرایط زیر درمان را برای شما انجام میدهد:
- نداشتن استرس هنگام معاینه
- آموزش رعایت کامل بهداشت دهان و دندان به بیمار
- وقت تعیین شده بیشتر از ۵۰ دقیقه نباشد .
- مراقبت ویژه از لثه ها در طول مدت ارتودنسی
- چک کردن فشار خون قبل از شروع هر جلسه ویزیت
- بیمار باید در مواقع لزوم از دستورالعمل های پزشک معالج خود برای مهار استرس در موقع درمان ارتودنسی استفاده کند .