یکی از جنبه های مهم ارتودنسی، ارتودنسی بزرگسالان است. ارتودنسی برزگسالان نه تنها باعث داشتن لبخند زیبا و افزایش اعتماد به نفس می شود بلکه رعایت بهداشت دهان و دندان از جمله مسواک و نخ دندان را نیز برای فرد راحت تر می کند. دکتر محمد علی ناصری متخصص ارتودنسی در اصفهان در این مقاله قصد دارد شما را با مراحل ارتودنسی بزرگسالان آشنا کند.
اهمیت ارتودنسی بزرگسالان
بيماريهای دهان و دندان اگر درمان نشود، ميتواند مرتباً بدتر و بدتر شود. اگر ارتودنسي براي شما لازم باشد و آن را انجام ندهيد، ممکن است در دراز مدت عوارض بيشتر و خطرناکتري براي سلامتي شما به وجود بيايد و در نهايت مجبور باشيد هزينه بسيار بيشتري بابت درمان آن بيماريها بپردازيد. اگر ناهنجاری های مربوط به فک و دندان خود را نادیده بگیرید و به فکر درمان آن نباشید با مشکلات زیادی روبه رو خواهید شد که این مشکلات عبارتند از :
- اختلال های مفصل فکی – گیجگاهی
- درد در ناحیه فک
- دندان قروچه
- صدا دادن فک به هنگام تکلم یا غذا خوردن
- سردردهای مربوط به اختلالات فکی
مراحل انجام ارتودنسی بزرگسالان
ارتودنسی بزرگسالان یک درمان کاملا تخصصی است و دندانپزشک عمومی قادر به انجام آن نیست . ارتودنسی دارای مراحل متفاوتی است بنابراین به بیش از یک جلسه و گذشتن دوره درمانی یک تا سه سال نیاز دارد. دوره درمانی ارتودنسی بزرگسالان نسبت به ارتودنسی کودکان طولانی تر است .
مشاوره
در جلسه اول متخصص ارتودنسی باید روند درمان و شرایط را برای فرد مراجعه کننده توضیح دهد. در این مرحله سعی کنید تمام بیماری های عمومی خود را برای دندانپزشک شرح دهید تا در مراحل بعدی روند درمان با مشکلی مواجه نشود. در این مرحله بیمار تمامی سوالات و نگرانی های خود از روند درمان را با پزشک درمیان می گذارد و سپس پزشک موظف است تا توضیحاتی را به طور کلی برای بیمار شرح دهد از جمله :مشکل بیمار، روند درمان، عوارض عدم درمان ناهنجاری و فواید درمان.
معاینه
پس از دادن مشاوره باید از دندان ها عکس رادیولوژی گرفته شود و دندان های فرد معاینه شود . مهم ترین مرحله ارتودنسی بزرگسالان معاینه است زیرا روند درمانی طبق همین مرحله پیش می رود . معاینات باید با دقت بیشتری انجام گیرد زیرا بر اساس همین معاینات است که برنامه ریزی درمانی شکل می گیرد.
برنامه ریزی
پس از انجام معاینه می توان طول دوره ارتودنسی، تعداد جلسات مورد نیاز، شیوه درمان ارتودنسی، بهترین روش ارتودنسی از جمله: ارتودنسی ثابت، متحرک و… را مشخص کرد. در این مرحله می توان هزینه ارتودنسی را نیز مشخص کرد .
قراردادن براکت ارتودنسی
پس از انجام مراحل فوق نوبت به قرار دادن براکت ارتونسی می رسد. براکت سیم ارتودنسی را بر روی دندان ها حفظ می کند. جنس براکت متغیر است و بسته به شرایط فرد همان طور که گفته شد در مرحله برنامه ریزی مشخص می شود .
تأثیر دستگاه ارتودنسی
طولانی ترین مرحله ارتودنسی ،تأثیر گذاری دستگاه ارتودنسی است و ممکن است از چند ماه تا چند سال طول بکشد . مدت زمان اثر گذاری ارتودنسی به موارد مختلفی بستگی دارد که از جمله آن می توان به : شدت ناهنجاری دندان ها ، سن بیمار و ساختار صورت او اشاره کرد . در این مدت بهتر است هر چهار یا هشت هفته یک بار مجددا به متخصص ارتودنسی مراجعه کنید تا دستگاه ارتودنسی را بر روی دندان هایتان تنظیم کند .
نگهداری با نگهدارنده
بسیاری از افراد هنگام تمام شدن دوره ارتودنسی دندان ها را به حال خود رها می کنند در صورتی که این کار کاملا اشتباه است زیرا در این صورت امکان بازگشت دندان ها به حالت قبل زیاد می شود . بنابراین پس از اتمام یافتن دوره ارتودنسی باید از نگهدارنده استفاده کرد تا شرایط بعد از ارتودنسی حفظ و کنترل شود .
در ادامه مراحل نصب براکت را براساس انواع مختلف ارتودنسی بزرگسالان برای شما شرح می دهیم .
مراحل ارتودنسی متحرک
برای ارتودنسی متحرک ابتدا قالب گیری ارتودنسی انجام می شود سپس قالب به لابراتوار ارتودنسی ارسال می شود تا مدل گچی دندان های بیمار تهیه شود سپس روی همین مدل گچی پلاک متحرک ساخته شود . پس از ساخت پلاک متحرک برای تحویل به بیمار به کلینیک ارتودنسی فرستاده می شود .هنگام تحویل پلاک متحرک متخصص ارتودنسی باید ابتدا نشستن وسیله را چک کند سپس نحوه استفاده از پلاک متحرک را به بیمار توضیح دهد . در انتهای جلسه معمولا یک جا پلاکی به بیمار تحویل داده می شود تا در صورتی که از پلاک استفاده نمی کند آن را گم نکند .
مراحل ارتودنسی ثابت
اولین جلسه ارتودنسی ثابت باندینگ نام دارد و براکت های ارتودنسی برای بیمار چسبانده می شود . برای چسباندن براکت ها ابتدا سطح دندان های فرد به خوبی تمیز می شود سپس مایعی به نام اچ روی دندان ها قرار داده می شود تا سطح دندان ها آماده چسباندن براکت شود . پس از آماده شدن سطح دندان ها چسب به پشت براکت ها زده می شود و روی دندان قرار داده می شود .
برخی از چسب های ارتودنسی با نور و برخی دیگر به صورت شیمیایی سفت می شوند . برای انجام این پروسه اصلا استرس نداشته باشید زیرا هیچ گونه دردی ندارد . پس از سفت شدن براکت ، سیم ارتودنسی داخل براکت قرار داده می شود و دور آن اورینگ های پلاستیکی انداخته می شود تا سیم داخل براکت قرار گیرد .این اورینگ های پلاستیکی رنگ های مختلفی دارند به همین خاطر از آن به نام ارتودنسی رنگی نیز یاد می شود .
پس از قرار گیری سیم داخل براکت درمان ارتودنسی آغاز می شود و معمولا چند ساعت پس از این که سیم داخل براکت قرار داده شد درد ارتودنسی آغاز می شود .
اشخاصی که در سنین کودکی هنگام رشد دندان های شیری، بی نظمی ها و ناهنجاری های دندان و فک خود را برطرف نکرده اند در بزرگسالی نیز می توانند از ارتودنسی برای رفع ناهنجاری های خود استفاده کنند.
بعضی افراد به دلیل مراقبت درست از دندانها یا داشتن جنس خوب دندان حتی تا ۵۰ سالگی هم پیش میآید که دندانهای سالم دارند و این افراد با داشتن لثههای سالم میتوانند برای ردیف کردن دندانها ارتودنسی انجام دهند و از مزایای آن سود ببرند.
یک متخصص ارتودنسی با تجربه بر این باور است که اصلاح بی نظمی و رفع ناهنجاری در هر سنی امکان پذیر است، البته باید گفت درمان موفقیت آمیز در سنین بالا مشروط به سلامت کامل لثه است. متخصص ارتونسی با یک معاینه ساده می تواند تشخیص دهد که لثههای شما سالم است یا خیر ؟در صورتی که لثههای شما دچار بیماری باشند یا بافتهای لثه استحکام کافی نداشته باشند، نمیتوانند دندانها را در جای خود نگه دارند و درمان با شکست مواجه خواهد شد. بنابراین ابتدا باید نسبت به درمان بیماری های لثه خود اقدام کنید .
برای اینکه متوجه شویم لثه دچار بیماری است یا خیر باید لثه خود را با یک مسواک نرم یا نخ دندان ماساژ دهید. اگر پس از انجام این کار لثه شما خون ریزی نداشت می توان گفت سالم است.
بیشتر بدانید : پیشنهاد می شود مقاله سن مناسب برای ارتودنسی را مطالعه کنید .
کارکرد ارتودنسی در بزرگسالان
مرتب بودن دندانها به معنای منظم و هممحور بودن فکها، داشتن لبخندی سالمتر و البته بدنی سالمتر است. مسواک زدن و تمیز کردن دندانهای ردیف و مرتب آسانتر است و بهاینترتیب خطر پوسیدگی و دیگر مشکلات دهان و دندان کاهش مییابد. منظم و هممحور شدن فکها عادت دندان قروچه را نیز کاهش میدهد یا حتی از بین میبرد.با استفاده از ارتودنسی بزرگسالان می توان اختلالهای مفصل فکی گیجگاهی (TMJ) مانند درد یا صدا دادن فک را نیز اصلاح نمود .
شاخصترین و بهترین مزیت ارتودنسی صاف و ردیف شدن دندانها است که اعتمادبهنفس و رضایت بیشتری را به ارمغان میآورد و لبخندی جذاب را بر روی لبان بیمار مینشاند. اعتمادبهنفس نشأت گرفته از لبخندی سالم با دندانهایی ردیف و مرتب تأثیر بهتری بر روی اطرافیان میگذارد و روابط شغلی و شخصی را بهبود میدهد.
درمان بی نظمی دندانها و ردیف کردن آنها، نه تنها بر زیبایی و افزایش اعتماد به نفس بزرگسالان تأثیر دارد، بلکه باعث بهبود وضعیت تکلم و صحبت کردن، اصلاح بایت، جویدن و غذا خوردن نیز میشود.امروزه با پیشرفت علم دندان پزشکی و ابداع روشهای نوین برای اصلاح ناهنجاریهای فک و دندان، ارتودنسی در بزرگسالان نیزامکان پذیر است و میتوانند از این بابت آسوده خاطر باشند. ارتودنسی در سنین پیش از بلوغ به دلیل انعطاف استخوانها با سرعت بیشتری انجام میشود؛ اما در سنین بالا طول دوره درمان ارتودنسی بیشتر خواهد بود و دندانها به سختی حرکت داده میشوند.
بیشتر بدانید : پیشنهاد می شود مقاله مراحل ارتودنسی بزرگسالان را مطالعه کنید .
انواع درمان ارتودنسی بزرگسالان
برای اصلاح ناهنجاری فک و دندان در بزرگسالان راه های مختلفی وجود دارد . از جمله این روش ها می توان به براکت های فلزی قدیمی ، براکت های سرامیکی ، ارتودنسی لینگوال یا پشت دندانی و ارتودنسی دیمون اشاره کرد . اگر ناهنجاریهای فکی خفیف باشد و لثهها از سلامت کافی برخوردار باشند میتوان بدون انجام عمل جراحی فک ، با استفاده از روش ارتودنسی جبرانی یا کاموفلاژ این موارد را درمان نمود.درادامه انواع روش های ارتودنسی در بزرگسالان را برای شما نام خواهیم برد :
ارتودنسی فلزی : یکی از روش های رایج ارتودنسی استفاده از بریس های ثابت فلزی است .
ارتودنسی لینگوال:بریس ارتودنسی لینگوال یا زبانی پشت دندانها قرار میگیرد تا دندانهای نامرتب را بهتدریج حرکت دهد و اختلال بایت را برطرف کند. بریس لینگوال بریس ثابتی است که به پشت دندانها متصل میشود.
ارتودنسی سرامیکی :ارتودنسی سرامیکی نوعی از ارتودنسی ثابت است .در این ارتودنسی به جای براکت های فلزی از براکت های سرامیکی استفاده می شود . براکتهای ثابت زیبا و شفاف یا هم رنگ دندان انتخابی ایدهآل برای بیمارانی است که نمیخواهند اطرافیان متوجه براکت های ارتودنسی آن ها شوند .
ارتودنسی نامرئی :در ارتودنسی نامرئی از پلاک های متحرک استفاده می شود . این پلاک ها به خوبی روی دندان می نشینند و با استفاده از آن دندان ها به تدریج مرتب می شوند .